Wat is NEAT?
Nu vraag je je waarschijnlijk af “wat is in hemelsnaam een neat?” NEAT staat voor ‘Non-Exercise Activity Thermogenesis’. Simpel gezegd betekent dit: de energie die je besteedt (of het aantal calorieën die je verbrandt) aan alledaagse bewegingen, LOS van sport- of trainingsactiviteiten. Hieronder vallen onder andere de gebaren die je maakt tijdens het praten, spontane bewegingen zoals bukken, iets vangen, opstaan, koffie halen op je werk en je armen boven je hoofd strekken om iets te pakken. Zelfs het knipperen met je ogen, gapen, gezichtsuitdrukkingen en praten vallen onder NEAT.
Competitieve bodybuilders hebben vaak dermate lage vetpercentages dat ze zelfs slomer gaan praten, minder knipperen met hun ogen en een uitdrukkingsloos gezicht hebben. Dit komt doordat het lichaam energie probeert te sparen. Het zijn allemaal bewegingen die je onbewust maakt en waar je dus ook onbewust energie aan besteedt.
Misschien dat je nu al een beetje door hebt waar dit heen gaat en vraag je je nu af…
Welke rol speelt NEAT bij het afvallen of aankomen?
Goeie vraag! NEAT maakt deel uit van de formule die gebruikt wordt om je totale dagelijkse energiebehoefte te berekenen. De formule ziet er zo uit:
BMR + TEF + NEAT + TEA = TDEE (=totale dagelijkse energieverbruik)
BMR = basal metabolic rate = energieverbruik voor primaire levensfuncties.
TEF = Thermogenic effect of food = energieverbruik bij het verteren van voedsel.
NEAT = non-exercise activity thermogenesis = energieverbruik spontane bewegingen.
TEA = Thermogenic effect of activity = energieverbruik tijdens en het sporten/activiteiten.
Je hoeft geen wiskundige te zijn om te weten dat een hogere NEAT dus ook bijdraagt aan een hogere energiebehoefte en dat betekent MEER ETEN! NEAT is afhankelijk van een aantal factoren, zoals leefstijl, persoonlijkheid en omgevingsinvloeden.
Iemand die in de bouw werkt zal uiteraard een hogere NEAT hebben dan een docent, maar een docent heeft weer een hogere NEAT dan een kantoormedewerker. Iemand met een impulsieve of spontane persoonlijkheid zal een hogere NEAT hebben dan iemand met een kalmere, meer bedachtzame persoonlijkheid. Ook kinderen met ADHD bijvoorbeeld zijn wat onrustiger dan andere kinderen en hebben dus ook een hogere NEAT. Ten slotte speelt je omgeving een belangrijke rol: woon je in een drukke stad, dan neem je waarschijnlijk vaker het openbaar vervoer en zul je meer (plotselinge)handelingen uitvoeren dan iemand die rechtstreeks vanuit huis de auto instapt. Zo kunnen we eindeloos doorgaan met voorbeelden, maar het belangrijkste punt is: je kan invloed uitoefenen op je NEAT.
Hieronder geven we 3 handige tips om je NEAT te verhogen:
Opgeruimd staat NEATjes
Schoonmaken is DÉ manier om twee vliegen in één klap te slaan. Het huis is weer helemaal netjes en je verhoogd ook nog eens je NEAT. Denk maar aan alle onbewuste bewegingen die je tijdens het schoonmaken maakt: bukken, uitstrekken, dingen optillen, door je knieën, zwiepende bewegingen, etc. En bovendien is elke schoonmaakronde anders, het wordt nooit een routine. Stof ligt nooit precies op dezelfde plekken en je maakt voor iedere handeling ook weer een andere beweging. Daarnaast is ook iedere kamer een andere uitdaging. Dus, toch nog maar even schoonmaken vandaag?
NEAT achter de geraniums zitten!
Een vergelijkbare activiteit als schoonmaken is tuinieren. Nu het zonnetje weer wat vaker schijnt is het de perfecte tijd om de boel buiten weer op te knappen. Het sjouwen met stenen potten, graven, vegen, die bovenste takjes afknippen, alles helpt!
Van wandelen komt handelen
Wandelen draagt ook bij aan je NEAT. Je denk je waarschijnlijk “Huh? Maar als ik dagelijks ga wandelen, dan ziet mijn lichaam dat toch als een sportactiviteit?’’ Daar zit wat in, maar studies hebben aangetoond dat wandelen voor minder snelle metabole adaptatie zorgt dan andere vormen van sport of cardio. Daarbij is niet elke wandeling hetzelfde en ook stapgroottes en tempo kunnen verschillen. Verschillende soorten ondergrond (verhard of zandpaden), heuvels, mooie plekken waar je even stilstaat, veel rode of groene stoplichten, zwaaien naar bekenden, zijn allemaal bewegingen die NEAT beïnvloeden. Het is daarom zeker een goede doelstelling om elke dag 10.000 stappen te zetten.
DesalNEATtemin…
Het verhogen van je NEAT is zeker gunstig bij het afvallen of aankomen, maar er moet wel even bij vermeld worden dat NEAT een variabele factor is die moeilijk ingeschat kan worden. Daarbij is de bijdrage van NEAT in vergelijking met andere factoren in de TDEE formule erg klein. Het is dus niet aan te raden om deze zwaar mee te laten wegen bij het bepalen van je energiebehoefte. Meestal is hier in de formule namelijk al rekening mee gehouden. Dit zit verwerkt in de zogenaamde ‘PAL-waarde’ (physical activity level) waarmee jouw rustmetabolisme wordt vermenigvuldigd. De PAL-waarde is een waarde die wordt gekoppeld aan de energiebesteding van een bepaalde leefstijl, bijvoorbeeld bedlegerig (bij ziekte), sedentair (kantoorbaan) of licht actief (docent).
DesalNEATtemin, is het belangrijk om zo actief mogelijk te leven. Dit heeft niet alleen gunstige bijkomstigheden voor je lichamelijke doelen, maar ook voor je algehele welzijn en het voorkomen van aandoeningen op latere leeftijd. Dus, waarom ook NEAT? (sorry, die moest er nog even uit!)